İnfazın ertelenmesi, mahkemeler tarafından verilen kesinleşmiş hapis cezasının uygulanmasının ertelenmesdir. Cezanın infazının ertelenmesi durumunda, verilen hapis cezası belirli bir süre boyunca uygulanmayacak ve ertelenecektir.
İnfazın ertelenmesi ile mahkemenin hapis cezasını ertelenmesi (Hükmün açıklanmasının geri bırakılması) konuları karıştırılmamalıdır. Hapis cezasının ertelenmesi, daha önce kasıtlı bir suçtan ötürü 3 aydan fazla hapis cezasına mahkum edilmemiş kişiler hakkında 2 yılı geçmeyen (18 yaşından küçük ve 65 yaşından büyükler için 3 yıl) hapis cezasının hakim tarafından ertelenmesine karar verilmesidir. Ancak infazın ertelenmesi ise kesinleşen bir hapis cezasının hükümlü hakkında uygulanmaya başlamasının, yani cezayı çekmeye başlama zamanının İnfaz Kanunu kapsamında ertelenmesi halidir. Buna halk arasında hapse girmenin ertelenmesi de denilmektedir.
Mahkeme tarafından kasıtlı bir suçtan dolayı 3 yıl VEYA daha az VEYAHUT taksirli bir suçtan dolayı 5 yıl ya da daha az cezaya karar verilmişse ve bu karar istinaf/temyiz edilmediği için ya da istinaf/temyiz sonucunda onanarak kesinleşmişse bu durumda mahkuma infazın başlaması için çağrı kağıdı gönderilir ve 10 gün içerisinde teslim olması istenir. Fakat kasıtlı bir suç sebebiyle verilen nihai hapis cezası 3 yıldan fazlaysa mahkuma çağrı tebligatı çıkartılmaz ve doğrudan yakalama emri ile yakalanarak infaz süreci başlatılır. Şayet verilen hapis cezası taksirli bir suç sebebiyle verilmişse bu durumda doğrudan yakalanma emri çıkartılabilmesi için hapis cezasının 5 yıldan fazla olması gerekir. Hükümlü tebligata rağmen 10 gün içinde teslim olmaz ya da kaçma şüphesi uyandırırsa doğrudan yakalama emri çıkartılarak infaz süreci başlatılır.
Cezaların İnfazı Hakkında Kanun infazın ertelenmesi için 4 neden öngörmüştür.
Akıl hastalığı bulunan hükümlünün cezasının infazı iyileşinceye kadar ertelenir ve başlamaz. Fakat akıl hastası olan hükümlü, bir sağlık kurumunda koruma ve tedavi altına alınır. Hükümlünün sağlık kurumunda geçirdiği süreler cezaevinde geçmiş süre sayılır. Şayet hükümlünün sağlık kurumlarında tutulmasını gerektirecek derecede akıl hastalığı bulunmamakla beraber başka tür ruhsal rahatsızlığı varsa bu durum infazın ertelenmesi için neden olmayıp, bu tür rahatsızlığı olan hükümlülerin cezası cezaevlerinde bulunan özel bölümlerde infaz edilir.
Cezanın infazı hükümlünün sağlık durumu yönünden risk oluşturuyorsa, hapis cezasının infazı hükümlünün yaşamı için tehlike arzediyorsa bu durumda hükümlünün cezasının infazı iyileşinceye kadar ertelenir. Erteleme kararı, Adli Tıp Kurumu tarafından düzenlenen veya Adalet Bakanlığı tarafından belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adli Tıp Kurumu tarafından onaylanan sağlık raporu üzerine, infazın yapıldığı yer Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından verilir.
Gebe olan kadınların cezası doğumdan itibaren 6 ay geçinceye kadar ertelenir. Hükümlü kadının gebelik halinde hapis cezası yalnıza doğum yapana kadar değil, doğumdan 6 ay sonrasına kadar ertelenecektir. Hapis cezası, doğumdan sonra kesinleştiyse hükümlünün doğum yaptığı tarihten itibaren 6 ay süresince ertelenir. Fakat gebe olan hükümlünün çocuğu ölmüş ya da annesinden başka birine verilmiş olursa, infaz için 6. ayın dolması beklenmez ve doğumdan itibaren 2 ay sonra infaza başlanır.
Kasten işlenmiş olan suçlarda 3 yıl ya da daha az veya taksirle işlenmiş olan suçlarda ise 5 yıl ya da daha az süreli hapis cezalarının infazı, çağrı üzerine gelen hükümlünün talebi üzerine, Cumhuriyet Başsavcılığınca ertelenebilir. Erteleme kararında Başsavcılığın takdir hakkı bulunmakta olup, şartlar oluşsa dahi infazın ertelenip ertelenmeyeceğine karar vermek yetkisi tamamen Başsavcılığın takdirine bağlıdır.
Cezanın ertelenmesi kararı yasal olarak 1 seneyi geçemez ve erteleme kararı aynı hükümlü için sadece 2 defa verilebilir. Pratik olarak istek üzerine infaz ertelenmesi en fazla 2 yıl ile sınırlanmıştır.
Bununla birlikte infazı ertelenen hükümlü, erteleme süresi içinde kasten başka bir suç işler ve bu nedenle hakkında kamu davası açılırsa erteleme kararı kaldırılarak derhal cezanın infazına başlanır.
İstek üzerine infazın ertelenmesi imkanından her hükümlü yararlanabilir. Fakat Ceza İnfaz Kanunu buna 3 istisna getirmiştir. Aşağıdaki şartları taşıyan mahkumların infazları ertelenemez.;
Yukarıda sayılan durumlar yalnızca hükümlünün isteği üzerine infazın ertelenmesine ilişkin olup, şartları oluştuysa sağlık nedeni, gebelik veya doğum sebebiyle ertelemeye engel değildir.
Kasten işlenmiş olan suçlarda 3 sene veya daha az ya da taksirle işlenmiş olan suçlarda ise 5 sene veya daha az süreli hapis cezalarının infazına başlanmış olsa bile aşağıdaki durumlarda Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 6 ayı geçmeyen sürelerle ve en fazla 2 defa ile sınırlı olmak koşulu ile hapis cezasının infazına ara verilebilir. Bu durumlar nelerdir?
Bunlar hükümlünün;