Gelişen teknolojiyle birlikte şiddet insanların hayatlarında daha fazla yer almakta ve şiddet eğilimi yüzünden maalesef çocuklar kendi aile ortamlarında olmasa da şiddete daha fazla tanık olmaktadırlar. Bu şartlardan dolayı anne ve babaların çocuklarını şiddetten korumaları zor bir hal almıştır. Hukuki ve cezai sonuçları olsa da şiddet, çocukların hayatlarında değişik koşullarda ortaya çıkabilir. Kaba kuvvetin çocuklara olan etkisi göz önünde bulundurulduğunda çocuklar üzerinde en fazla etkiyi aile içi şiddetin yarattığı bilinmektedir.
Aile bireyleri arasında yaşanan fiziksel, sözel, cinsel ve psikolojik istismarı aile içi şiddet olarak adlandırabiliriz. Kaba kuvvet olan bir ortamda çocukların gelişimsel ve duygusal ihtiyaçları yeterince karşılanamaz çünkü şiddet gören veya şiddet uygulayan kişiler çocuklara uygun bakımı veremeyecek durumda olurlar ve çocuklarına güven hislerini veremezler. Çocukların aslında güven hissi ciddi şekilde yara alır.
Aile içinde yaşanan olumsuz davranışlar çocuklar üzerinde birçok etki bırakabilir. Küçük yaşlardaki çocuklar yaşananlara anlam vermekte zorlanırlar ve kendilerinin bir hata yaptığına inanarak suçluluk hissederler. Konuşarak duygularını ifade edemeyen çocuklar davranışsal bazı tepkiler vermeye başlayabilirler.
Kaba kuvvete maruz kalmış ya da tanık olmuş çocuklar aşağıdaki belirtilerden bir veya daha fazlasını gösterebilirler:
Çocuklar iletişim kurmayı ailelerden öğrenirler. Şiddet ile iletişim kuran ailelerde çocuklar şiddet kullanarak iletişim kuran aile bireylerini gözlemledikleri için dışarıda iletişim kurma şekilleri de aile bireylerinin iletişim kurma şekilleri yansıtacaktır. Bazı özel diyebileceğimiz çocuklar agresif, asabi, kaba ve uygun olmayan davranışlar gösterebilirler.
Özellikle ergenlik çağında etrafındakilere ve kendilerine zarar verme, alkol ve sigara kullanmak gibi problemler ortaya çıkabilir. Bazı çocuklar ise agresif, şiddet içeren sözler, davranışlar yerine içene kapanabilir ,
Şiddet yolu ile iletişim kuran aile bireyleri bunun ne kadar yanlış bir davranış biçimi olduğunun farkına varabilir ve bu iletişim şeklinin çocuklar üzerindeki etkilerinin farkına varabilir,çocuklarını kazanabilir ve sağlıklı kendine özgüveni gelişmiş bireyler yetiştirebilirler.
Yazar: Yıldız Öktem
Çocuk Gelişim Uzmanı.